Nhiều người nhìn nhận cuộc Nội chiến Hoa Kỳ như một cuộc đấu trí và sức mạnh giữa hai vị tướng vĩ đại: Robert E. Lee của miền Nam và Ulysses S. Grant của miền Bắc. Tuy nhiên, cuộc đối đầu trực tiếp giữa họ chỉ thực sự bắt đầu vào tháng 5 năm 1864, khi Grant được chuyển sang chiến trường phía Đông và được bổ nhiệm làm tổng chỉ huy các lực lượng quân đội Liên bang.
Trận Wilderness đánh dấu lần đầu tiên Grant và Lee trực tiếp đối đầu trong hàng loạt các trận chiến sau đó. Đây không chỉ là một trận đánh quan trọng mà còn là bước ngoặt lớn, mở đầu cho cuộc chiến căng thẳng giữa hai chiến lược gia xuất sắc nhất thời kỳ Nội chiến Hoa Kỳ.
Trong bài viết này, Thefactsofwar sẽ khám phá chi tiết về Trận Wilderness, bao gồm nguyên nhân, diễn biến và hậu quả của cuộc đối đầu này. Chúng tôi sẽ phân tích chiến lược của cả hai vị tướng, những yếu tố địa hình khó khăn trong khu vực Wilderness, cũng như cách trận chiến này đã mở đường cho chiến dịch Overland kéo dài.
Chiến thắng được tuyên bố bởi Liên Minh Miền Nam
Trận Wilderness là một cuộc giao tranh quy mô lớn, mở đầu cho giai đoạn cuối cùng và có lẽ là tàn khốc nhất trong Nội chiến Hoa Kỳ. Tướng Ulysses S. Grant, tổng chỉ huy mới của tất cả các lực lượng Liên bang miền Bắc, được giao một nhiệm vụ đơn giản nhưng đầy thách thức: tấn công Tướng Robert E. Lee và quân đội Army of Northern Virginia của ông bất kể ở đâu.
Đội quân này bảo vệ thủ đô Richmond, Virginia của Liên minh miền Nam và đã đánh bại mọi nỗ lực trước đó của miền Bắc nhằm chiếm thành phố. Đánh bại Army of Northern Virginia đồng nghĩa với việc kết thúc cuộc chiến.
Từ ngày 5 đến ngày 7 tháng 5 năm 1864, Army of the Potomac của Grant, với quân số khổng lồ, đã đụng độ với Army of Northern Virginia tại vùng đất từng chứng kiến nhiều trận chiến trước đó. Địa hình rừng rậm rạp ở Virginia, được gọi là Wilderness, trở thành nơi diễn ra những cuộc giao tranh khốc liệt khi hai bên thường xuyên bất ngờ chạm trán nhau trong tầm gần.
Mặc dù có một khởi đầu mạnh mẽ vào ngày 5 tháng 5, Grant đã chứng kiến chiến dịch của mình bị làm hao mòn bởi sự phòng thủ tài tình của Lee. Cuối cùng, Grant không thể đánh bại Lee, điều này cho phép phe Liên minh miền Nam tuyên bố chiến thắng. Tuy nhiên, Grant cũng không rút lui, điều khiến nhiều người cho rằng trận chiến này thực chất là bất phân thắng bại.
Dòng thời gian trận Wilderness
- Ngày 2 tháng 5, 1864: Tướng Robert E. Lee của Liên minh miền Nam đã nhận ra rằng Army of the Potomac của Liên bang miền Bắc sắp mở một cuộc tấn công lớn. Ông dự đoán rằng mục tiêu tiếp theo sẽ là Richmond. Lee nhanh chóng dàn trải lực lượng để sẵn sàng chặn đứng Grant bất kể ông ta chọn hướng di chuyển nào.
- Ngày 4 tháng 5: Army of the Potomac vượt qua biên giới vào Virginia, chuẩn bị tiến hành chiến dịch tấn công.
- Sáng sớm ngày 5 tháng 5: Những trung đoàn kỵ binh đầu tiên của Liên bang miền Bắc đã chạm trán lực lượng bộ binh của Liên minh miền Nam đang vào vị trí tại khu vực Wilderness. Tướng Ulysses S. Grant đã cố gắng hành quân qua vùng rừng rậm này để tạo yếu tố bất ngờ nhưng bị phát hiện.
- Sáng và trưa ngày 5 tháng 5: Giao tranh thực sự bắt đầu. Vào buổi chiều, một cuộc tấn công của Liên bang miền Bắc đã khiến Lee bất ngờ, vì ông trước đó muốn tránh một trận đánh lớn.
- 9:00 tối ngày 5 tháng 5: Cuộc tấn công của Liên bang miền Bắc bị chặn đứng ngay trước khi họ có thể tạo ra một bước đột phá.
- Ngày 6 tháng 5: Giao tranh dữ dội tiếp tục khi Liên bang miền Bắc phát động một cuộc tấn công khác. Tướng James Longstreet của Liên minh miền Nam đã đáp trả bằng một cuộc phản công, dẫn đến các trận chiến ác liệt kéo dài cả ngày. Tuy nhiên, phần lớn các cuộc giao tranh đều không mang lại kết quả rõ rệt.
- Sáng ngày 7 tháng 5: Tướng Grant quyết định tiếp tục di chuyển quân đội về phía nam thay vì cố tấn công vào các phòng tuyến vững chắc của Liên minh miền Nam. Quyết định này đã dẫn trực tiếp đến Trận Spotsylvania Court House ngay sau đó.
Nguyên nhân dẫn đến trận Wilderness
Tướng Ulysses S. Grant nhận ra rằng cần thay đổi chiến thuật của Liên bang miền Bắc để đối phó với Liên minh miền Nam. Các nỗ lực trước đó nhằm chiếm thủ đô Richmond đều thất bại, và việc quân Army of the Potomac rút lui sau mỗi trận đánh đã tạo cơ hội cho quân đội Liên minh nghỉ ngơi và xây dựng thêm các phòng tuyến phòng thủ. Mặc dù chiến tranh tiêu hao sẽ gây tổn thất lớn, Grant tin rằng nó sẽ làm suy yếu miền Nam nghiêm trọng hơn miền Bắc.
Với chiến lược mới, vào tháng 5 năm 1864, Grant bắt đầu chiến dịch không ngừng nghỉ nhằm đánh bại quân đội của Tướng Robert E. Lee và mở đường tiến vào Richmond. Grant tin rằng việc đưa quân đội của mình đi qua khu vực rừng rậm Wilderness sẽ giúp tránh bị phát hiện và tạo cơ hội đối đầu với quân Liên minh trên địa hình thoáng để tận dụng lợi thế pháo binh của mình. Tuy nhiên, điều này đã không diễn ra như ông mong đợi.
Về phía Lee, ông biết rằng cần phải tấn công khi Army of the Potomac vẫn còn đang mắc kẹt trong khu vực Wilderness. Với quân số ít hơn gần một nửa, Lee đối mặt với nguy cơ bị đánh bại hoàn toàn nếu để Grant tiến ra địa hình trống và triển khai pháo binh. Lee hy vọng sử dụng chiến lược tương tự như tại Trận Chancellorsville một năm trước đó: điều một số sư đoàn tiến lên giữ chân quân Bắc trong khi các sư đoàn khác tấn công bất ngờ từ hai bên sườn.
Tuy nhiên, khu rừng dày đặc của Wilderness không chỉ làm giảm hiệu quả chiến lược của Grant mà còn gây khó khăn cho chính quân đội của Lee trong việc triển khai đội hình và tổ chức tấn công. Kết quả là, cả hai bên bị cuốn vào một cuộc chiến kéo dài và tàn khốc.
Tại sao trận Wilderness có ý nghĩa quan trọng?
Trận Wilderness mang ý nghĩa quan trọng vì nó đánh dấu sự khởi đầu của chiến lược chiến tranh tiêu hao tại Virginia. Tướng Ulysses S. Grant quyết tâm không để kẻ thù có thời gian tái tổ chức và củng cố lực lượng, điều này đánh dấu một sự thay đổi lớn trong chiến lược so với những năm trước. Trước đây, mỗi khi Liên bang miền Bắc rút lui, Liên minh miền Nam có thời gian xây dựng thêm phòng tuyến. Tuy nhiên, với nhân lực hạn chế, miền Nam không thể chịu đựng tổn thất như miền Bắc.
Trong khi đó, chính quyền Tổng thống Abraham Lincoln của Liên bang miền Bắc đối mặt với áp lực chính trị lớn phải kết thúc chiến tranh, khi người dân miền Bắc dần mệt mỏi và không chấp nhận một cuộc chiến kéo dài vô tận.
Thứ hai, Trận Wilderness là một trong những trận chiến lớn nhất của Nội chiến Hoa Kỳ. Khoảng 100.000 binh sĩ Liên bang đã đối đầu với hơn 60.000 binh sĩ của Liên minh miền Nam, dẫn đến khoảng 30.000 thương vong. Sau ba năm chiến tranh, đây là một tổn thất nghiêm trọng đối với cả hai bên. Điều này càng tạo động lực cho Grant tiếp tục tiến công để nhanh chóng kết thúc chiến tranh, vì người dân miền Bắc khó có thể chấp nhận những tổn thất ngày càng gia tăng nếu không có dấu hiệu tiến triển rõ ràng.
May mắn thay, các chiến thắng của Liên bang miền Bắc ở các khu vực phía Nam, chẳng hạn như Chiến dịch March to the Sea của Sherman tại Georgia, đã mang lại cho Lincoln một chút không gian chính trị để duy trì cuộc chiến đến hồi kết.
5 sự thật về trận Wilderness
Thương vong
Tổng số thương vong trong trận Wilderness ước tính khoảng 30.000 người, bao gồm 17.000 binh sĩ của Liên bang miền Bắc và 13.000 binh sĩ của Liên minh miền Nam. Những con số này vẫn còn gây tranh cãi, với một số ý kiến cho rằng tổn thất của Grant gấp đôi Lee. Tuy nhiên, ngay cả với tỷ lệ hai chọi một, miền Bắc vẫn có khả năng bù đắp tổn thất tốt hơn nhiều so với miền Nam đang kiệt quệ.
Chỉ huy
Lực lượng Liên bang miền Bắc do Tướng Ulysses S. Grant chỉ huy, nhưng hầu hết các cuộc giao tranh vào ngày 5 tháng 5 được chỉ đạo bởi Thiếu tướng Gouverneur K. Warren. Là một kỹ sư và chuyên gia địa hình được đào tạo tại Học viện West Point (tốt nghiệp năm 1850), kỹ năng của Warren đã đóng vai trò quan trọng trong Trận Gettysburg, giúp ông được thăng chức. Tuy nhiên, sau này Warren bị tước quyền chỉ huy bởi Tướng Philip Sheridan, dẫn đến một cuộc tranh chấp kéo dài. Cuộc điều tra năm 1879 kết luận rằng hành động của Sheridan là không công bằng.
Số lượng lực lượng tham gia
Dưới sự chỉ huy của Ulysses S. Grant và Robert E. Lee, hơn 160.000 binh sĩ đã tham gia Trận Wilderness. Trong số đó, khoảng 100.000 binh sĩ Liên bang miền Bắc thuộc Army of the Potomac, và khoảng 62.000 binh sĩ Liên minh miền Nam thuộc Army of Northern Virginia. Tuy nhiên, do địa hình rừng rậm dày đặc, rất khó xác định chính xác số lượng binh sĩ trực tiếp tham chiến tại một thời điểm cụ thể, cũng như số thương vong thực sự.
Tham quan khu vực Wilderness ở Virginia ngày nay
Hiện nay, du khách có thể thăm các địa điểm diễn ra Trận Wilderness, thuộc Công viên Quân sự Fredericksburg & Spotsylvania tại Virginia. Một chuyến tham quan bằng ô tô có hướng dẫn âm thanh được tổ chức, mặc dù một phần hành trình diễn ra trên các tuyến đường công cộng. Ngoài ra, công viên còn có một khu trưng bày ngoài trời dành riêng cho Trận Wilderness, nằm trên một con đường mòn dành cho người đi bộ. Nhiều trang trại lịch sử cũng là một phần của chuyến tham quan, tái hiện nơi các binh sĩ từng nghỉ ngơi trong trận chiến.
Thông Tin Thú Vị: Một Trong Những Tướng Xuất Sắc Nhất của Liên Minh Bị Trúng Đạn Của Đồng Đội
Với lực lượng ít hơn và công nghiệp kém phát triển hơn miền Bắc, Liên minh miền Nam dựa rất nhiều vào tài lãnh đạo của các tướng lĩnh để duy trì khả năng chiến đấu. Một trong những tướng xuất sắc nhất của Liên minh là James Longstreet, người đã thể hiện tài năng ngay cả khi phải chịu nỗi đau mất ba người con vì sốt ban đỏ năm 1862.
Longstreet thường dẫn đầu các đợt tấn công và giải nguy trong các trận chiến, tạo nên danh tiếng xuất sắc. Tuy nhiên, ông cũng nổi tiếng với những bất đồng công khai với các tướng lĩnh khác, bao gồm cả Robert E. Lee. Sau Trận Gettysburg, nơi Longstreet phản đối quyết định thực hiện Pickett’s Charge, danh tiếng của ông bắt đầu suy giảm. Trong Trận Wilderness, Longstreet không may bị trúng đạn từ lực lượng đồng đội, khiến ông bị thương nặng và tạm thời mất khả năng chỉ huy.
Hậu quả của trận Wilderness
Lần đầu tiên, Army of the Potomac không rút lui về phía bắc sau khi không thể đánh bại Army of Northern Virginia. Thay vào đó, Tướng Ulysses S. Grant tiếp tục di chuyển về phía nam, duy trì áp lực liên tục lên Liên minh miền Nam. Grant đã hứa với Tổng thống Abraham Lincoln rằng ông sẽ tiếp tục chiến dịch tấn công bất kể kết quả của từng trận đánh ra sao, và ông đã giữ đúng lời hứa này dù phải chịu tổn thất nặng nề. Khi nghe tin Grant tiếp tục tấn công, Tướng William T. Sherman của Liên bang miền Bắc gọi đây là “hành động vĩ đại nhất” trong cuộc đời của Grant.
Chiến dịch Overland của Grant cuối cùng đã đạt được thành công, dẫn đến Cuộc vây hãm Petersburg và sau đó là việc chiếm giữ Richmond, thủ đô của Liên minh miền Nam. Với không gian chiến lược bị thu hẹp, Army of Northern Virginia của Lee ngày càng kiệt quệ. Cạn kiệt tài nguyên và quân lực, Lee cuối cùng đã đầu hàng sau Trận Appomattox Courthouse vào tháng 4 năm 1865, chính thức chấm dứt cuộc Nội chiến Hoa Kỳ.
Sau chiến tranh, Grant tiếp tục sự nghiệp chính trị và trở thành Tổng thống Hoa Kỳ trong hai nhiệm kỳ, ghi dấu ấn sâu sắc trong lịch sử nước Mỹ.
Biên dịch nội dung: Minh Tuấn
Nguồn: thecollector.com – Who Won the Battle of the Wilderness?
