Nga từ lâu đã nổi tiếng với ngành công nghiệp chế tạo tên lửa tiên tiến, từ các loại tên lửa vận chuyển không gian lớn đến tên lửa chiến đấu cho các hệ thống vũ khí quân sự. Mặc dù ngành không gian của Nga không đạt được nhiều tiến bộ trong những năm gần đây và vẫn phụ thuộc vào các công nghệ từ thời Liên Xô, nhưng dòng tên lửa hành trình của nước này lại đang trải qua thời kỳ hồi sinh mạnh mẽ.
Nga luôn dẫn đầu trong việc sản xuất các loại tên lửa hành trình hiệu quả và chính xác. Trong bài viết này, Thefactsofwar sẽ không so sánh xem loại tên lửa hành trình nào trên thế giới là tốt nhất, mà sẽ điểm qua 5 tên lửa hành trình Nga nguy hiểm và xuất sắc nhất.
Danh sách này được phân loại dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau, bao gồm:
- Tầm bắn
- Kinh nghiệm chiến đấu
- Kích thước
- Đầu đạn
- Độ chính xác
- Sức mạnh tấn công, và các yếu tố khác.
P-700 Granite (SS-N-19 Shipwreck)
P-700 Granite là một loại tên lửa hành trình mạnh mẽ của Nga, được thiết kế như một vũ khí chống hạm. Ban đầu được triển khai bởi Hải quân Nga, nó được phát triển để đối phó với các mục tiêu hải quân lớn và hoạt động trong khoảng thời gian từ 1985 đến 1992.
Đặc điểm chính
- Loại: Tên lửa hành trình chống hạm
- Tên gọi NATO: SS-N-19 Shipwreck
- Nền tảng phóng: Tàu ngầm, cụ thể là các tàu thuộc lớp Oscar, Kirov, và Kuznetsov
- Trọng lượng: 7.000 kg
- Đầu đạn: Có khả năng mang đầu đạn hạt nhân với sức nổ tương đương 500 kiloton TNT
Hiệu suất
- Tốc độ:
- 1,6 Mach ở độ cao thấp
- 2,5 Mach ở độ cao lớn
- Tầm bắn: Khoảng 630 km
- Động cơ: Động cơ phản lực turbojet, cung cấp năng lượng ổn định cho các hoạt động tầm xa
P-700 Granite là một tên lửa tiên tiến vào thời điểm đó, với khả năng phá hủy các hạm đội hải quân lớn. Sự kết hợp giữa tốc độ, tầm bắn và khả năng hạt nhân của nó đã khiến nó trở thành một phần quan trọng trong kho vũ khí của Hải quân Liên Xô trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh.
Tên lửa này đã ngừng hoạt động và được thay thế bởi loại tên lửa hiện đại hơn là Zircon, tiếp tục phát triển năng lực tấn công hải quân của Nga. P-700 Granite chưa bao giờ được xuất khẩu và chỉ được sử dụng bởi lực lượng Nga. Dù đã bị loại biên, nó vẫn là một cột mốc quan trọng trong công nghệ tên lửa của Nga.
Kh-55 (AS-15 ‘Kent’)
Kh-55 là một tên lửa hành trình của Nga, hiện vẫn đang được sử dụng bởi Hải quân Nga. Đây là một loại tên lửa hành trình phóng từ trên không với tốc độ cận âm. Trong hệ thống phân loại của NATO, tên lửa này được gọi là AS-15 ‘Kent’.
Đặc điểm chính
- Loại: Tên lửa hành trình phóng từ trên không
- Tên gọi NATO: AS-15 ‘Kent’
- Phương tiện phóng: Máy bay ném bom, cụ thể là các máy bay Tu-160, Tu-95MS, và Su-34
- Năm sản xuất: Bắt đầu từ năm 1981
- Trọng lượng: Có hai phiên bản:
- 1.650 kg
- 2.400 kg
- Đầu đạn: Mang đầu đạn hạt nhân với sức nổ tương đương 200 kiloton TNT
Hiệu suất
- Tốc độ: Từ 0,6 đến 0,8 Mach
- Tầm bắn: Rất đa dạng, từ 300 km đến 3.500 km, tùy thuộc vào độ cao bay, tốc độ và loại đầu đạn hạt nhân.
- Hệ thống dẫn đường:
- Hệ thống dẫn đường quán tính
- Radar
- Hệ thống dẫn nhiệt và dẫn đường chủ động
Vào năm 2015, Bộ Quốc phòng Nga xác nhận rằng trong một chiến dịch hàng ngày tại Syria, các máy bay ném bom của Nga đã phóng 34 tên lửa Kh-55 để tấn công các vị trí của Nhà nước Hồi giáo (ISIS). Tên lửa Kh-55 đã chứng minh tính hiệu quả và sự linh hoạt của nó trong các nhiệm vụ thực chiến, đặc biệt khi được triển khai bởi các máy bay ném bom chiến lược của Nga.
P-270 Moskit
P-270 Moskit là một tên lửa hành trình siêu thanh chống hạm của Nga, có thể được phóng từ máy bay, tàu chiến, hoặc từ mặt đất qua các xe tải quân sự được trang bị ống phóng khí nén. Tên lửa này được sản xuất từ năm 1983 và vẫn được sử dụng đến ngày nay.
Đặc điểm chính
- Loại: Tên lửa hành trình siêu thanh chống hạm
- Nền tảng phóng:
- Máy bay: Chủ yếu là Su-27 và Su-33
- Tàu chiến
- Mặt đất: Phóng từ các xe tải quân sự đã được cải tiến
- Các quốc gia sử dụng: Nga, Ai Cập, Ấn Độ, Việt Nam, Iran, và Triều Tiên
- Trọng lượng: 4.500 kg
Hiệu suất
- Tầm bắn: Lên đến 250 km
- Đầu đạn: Có thể mang:
- 300 kg hoặc 150kg đầu đạn nhiệt hạch
- Sức nổ tương đương 120 kiloton TNT
- Tốc độ: 3 Mach
- Hệ thống dẫn đường:
- Hệ thống dẫn đường quán tính
- Radar nhiệt chủ động
Tên lửa P-270 Moskit được thiết kế để tiêu diệt các mục tiêu trên biển với tốc độ và sức công phá cực kỳ lớn. Với khả năng phóng từ nhiều nền tảng khác nhau, Moskit mang lại tính linh hoạt cao trong tác chiến. Sự hiện diện của tên lửa này tại các quốc gia như Việt Nam, Ấn Độ, và Ai Cập nhấn mạnh tầm quan trọng chiến lược của nó trong việc bảo vệ lãnh hải và răn đe đối thủ.
Kh-101
Kh-101 là một dự án bí mật của Nga, lần đầu được công chúng biết đến vào những năm 1990. Mục tiêu chính của tên lửa này là thay thế Kh-55, loại tên lửa đã bị loại biên và được đánh giá là một trong những tên lửa hành trình nguy hiểm nhất của Nga.
Đặc điểm chính
- Loại: Tên lửa hành trình chiến lược
- Trọng lượng: 2.200–2.400 kg
- Đầu đạn: Đầu đạn thông thường, trọng lượng 400–450 kg
- Tầm bắn: 4.500–5.500 km
- Độ cao bay tối đa: 6 km
- Hệ thống dẫn đường:
- Chỉnh đường bay bằng điện tử
- Hệ thống dẫn đường video và nhiệt
Kh-101 chưa được đưa vào biên chế chính thức của quân đội Nga, nhưng các thử nghiệm nhà nước đã được hoàn tất, theo thông tin sơ bộ. Hiện tại, tên lửa này đang được sản xuất hàng loạt và dự kiến sẽ được triển khai trong năm 2023.
Các máy bay ném bom chiến lược Tu-160 và Tu-95MSM sẽ là phương tiện triển khai tên lửa Kh-101. Với tầm bắn xa, đầu đạn lớn và công nghệ dẫn đường tiên tiến, Kh-101 được kỳ vọng sẽ trở thành một phần quan trọng trong chiến lược phòng thủ và tấn công của Nga, thay thế các loại tên lửa hành trình cũ và nâng cao năng lực răn đe quân sự.
3M-54 Kalibr
3M-54 Kalibr là một trong những tên lửa hành trình tiên tiến nhất của Nga, xứng đáng đứng đầu bảng xếp hạng. Đây là một tên lửa đa dụng, có thể được phóng từ tàu chiến, tàu ngầm, và máy bay chiến đấu, tùy thuộc vào phiên bản.
Đặc điểm chính
- Loại: Tên lửa hành trình đa dụng
- Tốc độ: Siêu thanh, dao động từ 2.5 đến 2.9 Mach
- Động cơ: Động cơ turbo với nhiên liệu rắn, đa tầng
- Hệ thống dẫn đường:
- Hệ thống dẫn đường quán tính
- Radar nhiệt chủ động
- Hệ thống so sánh địa hình số hóa (Digitized Scene-Mapping Area Correlator)
- Tầm bắn:
- Tùy biến thể, từ 50 km đến 2.500 km
- Đầu đạn:
- 400-500 kg chất nổ hoặc
- Đầu đạn nhiệt hạch
- Sản xuất: Tên lửa Kalibr đã được sản xuất hàng loạt từ năm 1994.
- Phiên bản:
- 5 phiên bản dành cho thị trường nội địa Nga.
- 11 phiên bản dành cho xuất khẩu quốc tế.
- Các quốc gia sử dụng: Nga, Algeria, Ấn Độ, Việt Nam, Trung Quốc, và Iran.
- Từ năm 2015, tên lửa Kalibr được Không quân Nga sử dụng rộng rãi trong nội chiến Syria.
- Năm 2022, tên lửa này được sử dụng trong xung đột tại Libya, giữa Quân đội Quốc gia Libya (LNA) và các lực lượng chính phủ.
Với khả năng triển khai từ nhiều phương tiện khác nhau, tốc độ siêu thanh, và tính linh hoạt cao, 3M-54 Kalibr là một vũ khí quan trọng trong kho vũ khí chiến lược của Nga. Khả năng xuất khẩu rộng rãi và hiệu quả thực chiến đã củng cố vị thế của tên lửa này trên trường quốc tế.
Lời kết
Qua bài viết trên, Thefactsofwar hy vọng đã mang đến cái nhìn toàn diện về các loại tên lửa hành trình Nga, từ những dòng đã ngừng hoạt động như P-700 Granite đến các tên lửa hiện đại như 3M-54 Kalibr. Những đặc điểm nổi bật về tầm bắn, tốc độ, và khả năng chiến đấu thực tế của từng loại đã chứng minh vị thế vượt trội của Nga trong lĩnh vực công nghệ vũ khí quốc phòng. Bài viết cũng nhấn mạnh vai trò chiến lược của tên lửa hành trình Nga trong các xung đột toàn cầu, đồng thời khẳng định sức mạnh và khả năng răn đe quân sự mà chúng mang lại.
