Vào tháng 3 năm 1864, khi cuộc Nội chiến bước vào giai đoạn cuối, Liên minh miền Nam bắt đầu sử dụng các chiến thuật không chính quy nhằm duy trì cuộc chiến chống lại miền Bắc công nghiệp hóa mạnh mẽ. Các đơn vị kỵ binh được sử dụng để tấn công vào các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng sau chiến tuyến của Liên bang, với mục tiêu làm suy yếu tinh thần, gây hoảng sợ và phá vỡ hoạt động của quân miền Bắc.
Tướng kỵ binh Nathan Bedford Forrest của Liên minh miền Nam đã tận dụng cơ hội này để tấn công lực lượng Liên bang khoảng 600 binh sĩ đồn trú tại Fort Pillow bằng đội quân lớn hơn của ông, bao gồm khoảng 2.000 người. Trong bài viết này, sẽ đi sâu vào nguyên nhân, diễn biến và hậu quả của Trận Fort Pillow. Thefactsofwar sẽ khám phá cách mà chiến thuật kỵ binh của Forrest đã tạo ra một trong những thảm kịch lớn nhất của Nội chiến Hoa Kỳ, được biết đến như Thảm Sát Fort Pillow.
Chiến thắng thuộc về liên minh Miền Nam
Trận Fort Pillow, còn được biết đến với tên gọi Thảm Sát Fort Pillow, là một chiến thắng của Liên minh miền Nam trước lực lượng Liên bang miền Bắc ít ỏi hơn. Fort Pillow, nằm ở Tennessee gần bờ sông Mississippi, ban đầu được xây dựng bởi Liên minh các Tiểu bang Hoa Kỳ và bị chiếm giữ bởi Liên bang vào năm 1862.
Hai năm sau, khi Tennessee phần lớn nằm dưới sự kiểm soát của Liên bang, các cuộc đột kích kỵ binh của miền Nam đã nhắm vào pháo đài nhỏ này. Ngày 12 tháng 4 năm 1864, Tướng Nathan Bedford Forrest của Liên minh miền Nam phát động cuộc tấn công vào pháo đài.
Dù bị áp đảo về quân số, lực lượng đồn trú của Liên bang đã cầm cự trong nhiều giờ trước khi chịu đựng một đợt tấn công quyết định vào khoảng 4 giờ chiều. Ngoài lợi thế về quân số, các tay súng bắn tỉa của Liên minh miền Nam còn chiếm lĩnh vị trí cao xung quanh pháo đài, cho phép họ bắn thẳng xuống lực lượng phòng thủ.
Lực lượng Liên bang bao gồm sự kết hợp giữa các binh sĩ người Mỹ gốc Phi thuộc United States Colored Troops (lực lượng lính Mỹ gốc Phi) được huấn luyện không lâu, cùng các tình nguyện viên người da trắng ủng hộ Liên bang từ Tennessee. Sau khi quân Liên minh miền Nam giành chiến thắng, họ đã thảm sát các binh sĩ Liên bang. Theo lời xác nhận của một người lính dưới quyền Forrest, vị tướng này đã ra lệnh bắn vào những binh sĩ Liên bang đang đầu hàng, biến sự kiện này thành một trong những tội ác chiến tranh nghiêm trọng nhất trong Nội chiến Hoa Kỳ.
Dòng thời gian trận Fort Pillow
- Tháng 3 năm 1864: Tướng kỵ binh Nathan Bedford Forrest của Liên minh miền Nam bắt đầu chiến dịch đột kích từ phía bắc Mississippi, nhắm tới Paducah, Kentucky. Các cuộc đột kích này nhằm đe dọa những người có ý định hợp tác với Liên bang và thu giữ nguồn cung cấp cho miền Nam, vốn đang chịu cảnh thiếu hụt trầm trọng.
- Ngày 25 tháng 3, 1864: Quân của Forrest đột kích thành công vào Paducah nhưng không thể đẩy lùi quân Liên bang tại Fort Anderson, gần đó.
- Cuối tháng 3 năm 1864: Forrest chuyển hướng sang Tennessee, tấn công các thị trấn Union City và Bolivar trước khi tập trung vào mục tiêu tiếp theo là Fort Pillow, pháo đài đã nằm trong tay Liên bang từ giữa năm 1862.
- Sáng ngày 12 tháng 4, 1864: Các đơn vị tiên phong của Forrest tiếp cận Fort Pillow và giao tranh bắt đầu. Trong buổi sáng, chỉ huy pháo đài của Liên bang, Thiếu tá Lionel Booth, bị thiệt mạng. Nhiều đợt tấn công của Liên minh miền Nam bị đẩy lùi, và một lệnh đình chiến được tuyên bố vào buổi chiều để yêu cầu lực lượng đồn trú của Liên bang đầu hàng.
- Chiều ngày 12 tháng 4, 1864: Khi các sĩ quan Liên bang từ chối đầu hàng, Forrest ra lệnh tiến hành một cuộc tấn công cuối cùng, phá vỡ các tuyến phòng thủ của Fort Pillow, dẫn đến chiến thắng của Liên minh miền Nam và thảm sát sau đó.
Nguyên nhân dẫn đến trận Fort Pillow
Trận Fort Pillow là kết quả của chiến thuật đột kích kỵ binh của Liên minh miền Nam, vốn trở nên phổ biến trong giai đoạn cuối của Nội chiến. Với khả năng di chuyển nhanh và xa hơn bộ binh, các đơn vị kỵ binh có thể tấn công vào sâu trong lãnh thổ đối phương, phía sau các tuyến phòng thủ chính.
Điều này không chỉ gây tổn hại về vật chất mà còn tạo ra tác động tâm lý lớn đối với cả quân đội và dân thường của đối phương. Mặc dù Liên bang miền Bắc có ưu thế vượt trội về dân số và công nghiệp, Liên minh miền Nam sử dụng các cuộc đột kích để tạo áp lực chính trị nhằm thúc đẩy miền Bắc kết thúc chiến tranh.
Tuy nhiên, điều biến Trận Fort Pillow thành Thảm Sát Fort Pillow chính là sự hiện diện của binh sĩ Liên bang da màu. Từ ngày 17 tháng 7 năm 1862, miền Bắc cho phép người da màu tham gia quân đội, và đến năm 1863, họ chính thức tham gia chiến đấu. Cùng với Tuyên Ngôn Giải Phóng Nô Lệ của Tổng thống Abraham Lincoln sau Trận Antietam, sự hiện diện của binh sĩ da màu trong lực lượng Liên bang ở miền Nam trở thành sự xúc phạm đối với Liên minh miền Nam.
Khi phát hiện các binh sĩ da màu tại Fort Pillow, quân đội miền Nam đã phản ứng bằng sự phẫn nộ, dẫn đến việc hành quyết nhiều binh sĩ Liên bang đang đầu hàng, bất kể họ là người da màu hay da trắng. Chính yếu tố này đã khiến Trận Fort Pillow trở thành một trong những sự kiện đẫm máu và gây tranh cãi nhất trong lịch sử Nội chiến Hoa Kỳ.
Tại sao trận Fort Pillow có ý nghĩa quan trọng?
Mặc dù quy mô nhỏ, Trận Fort Pillow nổi bật bởi sự tàn bạo và các tội ác chiến tranh nhằm vào binh sĩ Liên bang đang đầu hàng, khiến nó trở thành một sự kiện đáng chú ý trong Nội chiến Hoa Kỳ. Đây cũng là một trong những trận chiến đầu tiên có sự tham gia của binh sĩ da màu, nhiều người trong số họ đã bị giết dù đã đầu hàng lực lượng Liên minh miền Nam lớn hơn.
Sự kiện này phơi bày những thách thức mà binh sĩ da màu phải đối mặt trong Nội chiến: dù muốn chiến đấu để giải phóng đồng bào khỏi cảnh nô lệ, họ thường bị Liên minh miền Nam đối xử như nô lệ chạy trốn thay vì chiến binh hợp pháp.
Tổng thống Abraham Lincoln đã hành động để buộc miền Nam phải coi các binh sĩ da màu bị bắt là chiến binh hợp pháp thay vì nô lệ. Ông đe dọa sẽ đối xử với binh sĩ Liên minh miền Nam bị bắt theo cách tương tự như cách miền Nam đối xử với binh sĩ da màu (và các sĩ quan da trắng chỉ huy họ). Điều này buộc Liên minh miền Nam giảm bớt mức độ tàn bạo đối với binh sĩ da màu bị bắt, dù họ vẫn thường bị ngược đãi.
Ở miền Bắc, tin tức về Thảm Sát Fort Pillow đã trở thành một lời hiệu triệu mạnh mẽ, được sử dụng để kêu gọi sự ủng hộ cho cuộc chiến và quyết tâm đánh bại Liên minh miền Nam. Sự kiện này nhấn mạnh sự tàn bạo của chiến tranh, đồng thời củng cố lý do nhân đạo của miền Bắc trong việc chấm dứt nô lệ và duy trì Liên bang.
5 Sự thật về trận Fort Pillow
Thương Vong
Số thương vong trong Trận Fort Pillow có sự chênh lệch lớn giữa hai bên. Lực lượng phòng thủ Liên bang tại pháo đài, với tổng số khoảng 600 người, gần như bị xóa sổ. Trong đó, khoảng 230 người thiệt mạng, 120 người bị thương, và 30 người bị bắt giữ. Đây là phần lớn lực lượng đồn trú, cho thấy mức độ tàn khốc của trận chiến.
Chỉ Huy
- Liên bang miền Bắc: Lực lượng tại Fort Pillow do Thiếu tá Lionel F. Booth chỉ huy. Booth bị giết trong những giờ đầu giao tranh, và quyền chỉ huy chuyển sang Thiếu tá William Bradford, một sĩ quan ít kinh nghiệm hơn. Sau trận chiến, Bradford bị hành quyết bởi quân miền Nam, và thi thể của ông bị bỏ lại không chôn cất. Nguyên nhân của hành động này có thể xuất phát từ sự tức giận của miền Nam về việc Bradford từ chối đầu hàng và sẵn sàng hợp tác với binh sĩ da màu.
- Góa phụ của Booth, Elizabeth Booth, nổi tiếng với việc vận động Tổng thống Lincoln đảm bảo rằng các góa phụ của binh sĩ da màu thiệt mạng tại Fort Pillow sẽ được hưởng các quyền lợi hưu trí tương đương với góa phụ của binh sĩ da trắng. Đề xuất này đã được Quốc hội thông qua vào mùa hè năm 1864.
- Liên minh miền Nam: Lực lượng do Tướng kỵ binh Nathan Bedford Forrest chỉ huy. Không giống như hầu hết các đồng nghiệp của mình, Forrest không qua đào tạo tại Học viện West Point và cũng không tham gia chiến tranh Mỹ-Mexico. Thay vào đó, ông tham gia Nội chiến như một tình nguyện viên dân sự, sử dụng tài sản cá nhân để thành lập và trang bị cho đơn vị của mình. Vào mùa hè năm 1862, Forrest nhanh chóng nổi tiếng nhờ các cuộc đột kích táo bạo, đưa ông lên hàng ngũ tướng lĩnh. Sau Fort Pillow, Forrest tiếp tục các cuộc đột kích khiến quân miền Bắc khó chịu.
Tuy nhiên, sau Nội chiến, Forrest trở nên khét tiếng khi sáng lập Ku Klux Klan, tổ chức gieo rắc bạo lực và khủng bố nhắm vào người Mỹ gốc Phi tại miền Nam.
Quy mô lực lượng tham gia
Khoảng 2.000 binh sĩ Liên minh miền Nam đã tấn công Fort Pillow, với các ước tính dao động từ 1.500 đến 3.000 người. Đây là một phần trong tổng số khoảng 7.500 binh sĩ dưới quyền chỉ huy của Tướng Nathan Bedford Forrest.
Lực lượng phòng thủ tại Fort Pillow chỉ có khoảng 600 binh sĩ, bị áp đảo với tỷ lệ khoảng 1 chọi 3. Những người lính Liên bang này bao gồm cả binh sĩ da màu thuộc United States Colored Troops (USCT) và các tình nguyện viên da trắng từ Tennessee. Đáng chú ý, các binh sĩ da trắng từ Tennessee thường bị xem là những kẻ phản bội bởi đồng bào miền Nam của họ, làm gia tăng sự căm phẫn từ phía Liên minh miền Nam trong trận chiến này.
Tham quan Fort Pillow ngày nay
Ngày nay, chiến trường Fort Pillow là một phần của Công viên Bang Fort Pillow tại Tennessee. Công viên có diện tích khoảng 1.600 mẫu Anh, nằm cách thành phố Memphis khoảng 40 dặm về phía tây.
Phần bên trong pháo đài đã được tái thiết, cho phép du khách hình dung về cấu trúc lịch sử. Tại đây, khách tham quan có thể xem một bộ phim tài liệu về trận chiến và yêu cầu các tour du lịch có hướng dẫn. Công viên còn có một bảo tàng mở cửa từ 8:00 sáng đến 4:00 chiều, trưng bày nhiều hiện vật liên quan đến trận đánh.
Đối với những ai thích tự mình khám phá, công viên có hệ thống 20 dặm đường mòn dành cho đi bộ, giúp du khách trải nghiệm các địa điểm lịch sử khác trong khu vực. Fort Pillow ngày nay không chỉ là một địa điểm tham quan mà còn là nơi lưu giữ ký ức về một trong những sự kiện gây tranh cãi nhất trong Nội chiến Hoa Kỳ.
Thông tin thú vị
Trận Fort Pillow không mang lại lợi ích chiến lược quan trọng cho Liên minh miền Nam, vì Tướng Nathan Bedford Forrest nhanh chóng rời bỏ pháo đài và tiếp tục chiến dịch đột kích của mình. Tuy nhiên, vụ thảm sát tại pháo đài đã trở thành lời hiệu triệu cho quân Liên bang miền Bắc, đặc biệt là các binh sĩ da màu.
Sự tàn bạo của Liên minh miền Nam tại Fort Pillow không chỉ làm gia tăng quyết tâm của Tổng thống Abraham Lincoln trong việc đạt được chiến thắng quân sự trước miền Nam, mà còn thúc đẩy thêm nhiều người da màu tình nguyện gia nhập quân đội Liên bang, trái với ý định ban đầu của miền Nam.
Thay vì làm miền Bắc khiếp sợ hoặc ngăn cản người da màu tham gia quân đội, sự kiện này đã phản tác dụng nghiêm trọng, khiến Liên minh miền Nam phải đối mặt với sự đoàn kết mạnh mẽ hơn từ đối thủ của mình.
Hậu quả sau trận Fort Pillow
Tổng thống Abraham Lincoln vô cùng phẫn nộ trước vụ thảm sát những binh sĩ Liên bang đã đầu hàng và cam kết rằng tội ác chiến tranh này sẽ không bị bỏ qua. Ngày 3 tháng 5 năm 1864, Lincoln triệu tập nội các để tìm cách phản ứng với sự kiện này.
Các thành viên nội các đã đưa ra ý kiến bằng văn bản, với nhiều người đề xuất xác định danh tính những binh sĩ Liên minh miền Nam tham gia vụ thảm sát. Một số ý kiến kêu gọi trả đũa, với đề xuất hành quyết số lượng tù binh miền Nam tương đương với số binh sĩ Liên bang bị giết tại Fort Pillow.
Tuy nhiên, Lincoln quyết định không thực hiện trả đũa chính thức, nhưng ông đe dọa chính phủ miền Nam rằng biện pháp này sẽ được áp dụng nếu những hành động tương tự xảy ra. Tổng thống lập luận rằng chỉ có chiến thắng trong chiến tranh mới mang lại công lý thực sự.
Ngày 19 tháng 5, Lincoln gặp Elizabeth Booth, góa phụ của Thiếu tá Lionel Booth, chỉ huy Liên bang tại Fort Pillow. Sau cuộc gặp, Lincoln yêu cầu Thượng nghị sĩ Charles Sumner soạn thảo một dự luật đảm bảo quyền lợi hưu trí bình đẳng cho các góa phụ của binh sĩ da màu, tương tự như của các góa phụ binh sĩ da trắng. Dự luật này được ký thành luật vào ngày 2 tháng 7 năm 1864, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc cải thiện quyền lợi cho những người lính da màu và gia đình họ.
Biên dịch nội dung: Minh Tuấn
Nguồn: thecollector.com – Who Won the Battle of Fort Pillow?
