Theo VnExpress – Tổng thống Mỹ Donald Trump được cho là đang xem xét khả năng khôi phục viện trợ quân sự cho Ukraine như một phần trong nỗ lực tái thiết quan hệ với Kiev, sau thời gian căng thẳng giữa hai nước, theo tiết lộ từ cố vấn an ninh quốc gia Mỹ ngày 6/3/2025.
Cố vấn An ninh Quốc gia Mike Waltz, trong một cuộc phỏng vấn với CNN sáng 6/3, cho biết Tổng thống Trump đang đánh giá lại chính sách viện trợ Ukraine, vốn bị đình chỉ từ đầu tháng 3. “Tổng thống muốn đảm bảo rằng mọi quyết định đều phục vụ lợi ích của nước Mỹ, nhưng ông ấy cũng nhận thấy tầm quan trọng của việc duy trì sự ổn định ở Đông Âu,” ông Waltz nói.
Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh Ukraine đang đối mặt với áp lực ngày càng lớn từ Nga trên chiến trường Donetsk và Kursk. Theo các nguồn tin từ Nhà Trắng, ông Trump đã yêu cầu nhóm an ninh quốc gia trình bày các phương án nối lại hỗ trợ quân sự, bao gồm cung cấp vũ khí và chia sẻ thông tin tình báo, nhưng với điều kiện Kiev phải cam kết tham gia các cuộc đàm phán hòa bình với Moskva.
Đọc thêm các bài viết cùng danh mục tại: Tin tức mới nhất
Bối cảnh căng thẳng và tín hiệu hòa giải
Động thái trên đánh dấu sự thay đổi đáng kể so với lập trường cứng rắn trước đó của ông Trump. Vào ngày 3/3, Nhà Trắng thông báo đình chỉ toàn bộ viện trợ quân sự cho Ukraine, với lý do Tổng thống Trump cho rằng chính quyền Zelensky “thiếu sự biết ơn” và không thể hiện cam kết rõ ràng trong việc tìm kiếm hòa bình. Quyết định này đã gây ra phản ứng mạnh mẽ từ Kiev, với Tổng thống Volodymyr Zelensky cáo buộc Mỹ “đang bỏ rơi đồng minh trong thời điểm sống còn.”
Tuy nhiên, trong một diễn biến bất ngờ, ông Zelensky ngày 5/3 đã gửi một lá thư riêng tới ông Trump, bày tỏ mong muốn cải thiện quan hệ song phương và nhấn mạnh rằng Ukraine sẵn sàng hợp tác để đạt được “hòa bình bền vững.” Lá thư này dường như đã mở ra cánh cửa cho sự thay đổi trong chính sách của Washington.
Áp lực từ nội bộ và quốc tế
Quyết định cân nhắc nối lại viện trợ cũng xuất phát từ sức ép trong nước và quốc tế. Nhiều nghị sĩ đảng Cộng hòa, bao gồm Thượng nghị sĩ Susan Collins, đã lên tiếng chỉ trích việc đình chỉ viện trợ, cho rằng điều này có thể làm suy yếu vị thế của Mỹ trước Nga và Trung Quốc. Đồng thời, các đồng minh NATO như Đức và Pháp đã kêu gọi Mỹ duy trì hỗ trợ Ukraine để tránh làm gia tăng bất ổn ở châu Âu.
Thủ tướng Đức Olaf Scholz, trong cuộc họp báo tại Berlin ngày 5/3, nhấn mạnh: “Việc Mỹ rút lui khỏi Ukraine sẽ tạo ra khoảng trống mà không ai có thể lấp đầy ngay lập tức. Chúng tôi hy vọng ông Trump sẽ cân nhắc kỹ lưỡng.”
Các điều kiện và triển vọng
Theo ông Waltz, nếu viện trợ được nối lại, Mỹ có thể khôi phục việc chuyển giao các hệ thống vũ khí như pháo HIMARS và tên lửa chống tăng Javelin, cùng với việc tái khởi động chương trình chia sẻ tình báo. Tuy nhiên, ông Trump được cho là sẽ yêu cầu Ukraine đưa ra các “biện pháp xây dựng lòng tin,” bao gồm việc đồng ý với một lệnh ngừng bắn tạm thời và tham gia đàm phán do Mỹ làm trung gian với Nga.
“Chúng tôi không muốn ném tiền qua cửa sổ. Mọi thứ phải minh bạch và có kết quả cụ thể,” ông Waltz khẳng định, ám chỉ rằng bất kỳ gói viện trợ nào cũng sẽ đi kèm các điều kiện chặt chẽ để đảm bảo lợi ích của Mỹ.
Phản ứng từ Ukraine và Nga
Tổng thống Zelensky chưa đưa ra bình luận chính thức về thông tin này, nhưng một quan chức cấp cao Ukraine giấu tên tiết lộ với Reuters rằng Kiev “hoan nghênh bất kỳ sự hỗ trợ nào từ Mỹ,” dù vẫn lo ngại về các điều kiện kèm theo. Trong khi đó, Điện Kremlin từ chối bình luận trực tiếp, nhưng phát ngôn viên Dmitry Peskov ngày 5/3 nói rằng Nga “sẽ theo dõi sát sao mọi động thái từ Washington.”
Giới phân tích nhận định, nếu ông Trump thực sự nối lại viện trợ, đây có thể là bước đi chiến lược nhằm vừa gây áp lực lên Nga, vừa khôi phục ảnh hưởng của Mỹ tại Đông Âu sau những rạn nứt gần đây với Ukraine. Tuy nhiên, liệu Kiev có chấp nhận các điều kiện của Washington hay không vẫn là câu hỏi còn bỏ ngỏ.
